Dede Korkut Oğuznamesinde Hz.Muhammed'e Oğuz hakanı Kazan han (Atamanlar ailesinin ceddi) tarafından elçi olarak yollanan Buğduz Emen adlı Buğduz boyunun beyinin Müslüman olup ilk Türk sehabe olarak bölgeye geri dönüp,İslam'a düşman Sasani imparatoruyla savaşda şehid düştükten sonra çok eskiden beri Hızır makâmı olan ve İskit Türkleri Kafkasya,Doğuanadoluyu feth ettiklerinde (M.Ö. 639) başkent olan Kağızman'a defin edildiğini açıkladı.

Gülaltay elde ettiği belgelere göre Saka imparatoru Alper Tunga nın oğlu Barshan vefat ettiğinde Ermeni tarihçi Mar Apas Katina'ya göre Kurezmank adlı başkentlerine gömülmüştür.
Buğduz Emen adlı boy beyi ve Oğuzlar(Kazarlar>Hazarlar) 623 yılında Hazar Türkleri ve Bizans ordusunun Sasani imparatoru Hüsrev Perviz'i mağlup ettiği savaştan 636 yılı Kadissiye muharebesine kadar Sasanilerle savaşarak islamı korumuştur.

Dede Korkut Oğuznamesinde Buğduz Emen'in Tepebaş belası olarak adlandırılan Sasanilerle savaşda şehit düştüğünü Karslı tarihçi Prof.Dr.Fahrettin Kırzıoğlu ilk olarak tesbit eden bilimadamı olduğunu Gülaltay videoda açıklamaktadır.

Doğunun en eski tarihi kenti olan Kağızman adının şehrimizdeki türbede alındığını bildiğimiz halde; bu mekânda yatan evliya hakkında bilgilerin uzun yıllar neticesinde unutulması yüzünden; Bursa'daki "Helvacı Dede türbesinin" rivayetinin yöremize uydurulmuş.

Zaten hiç birimize inandırıcı gelmiyen bu "Helvacı baba hikayesi" şehir halkı olarak türbedeki evliyanın kimliğini daha çok merak etmemize sebep oluyordu..
Bu çok önemli tarihi gerçeğin açığa çıkması Türk ve İslam dünyası için hayırlara vesile olacağına inanıyorum.
Videoyu izleyip paylaşmanızı tavsiye ederim.
                                Ali ÇELİK